۹— تولید گوشت آزمایشگاهی: تولید موفقیت‌آمیز تکه گوشتی به اندازه ناگت مرغ

پادکست علمی نکسوس

شام امشب، ساخت آزمایشگاه! 🍗🔬 در این اپیزود هیجان‌انگیز از پادکست نکسوس، به دنیای نوآوری‌های غذایی سفر می‌کنیم و از دستاورد بزرگی پرده برمی‌داریم: گروهی از پژوهشگران موفق شده‌اند بزرگترین تکه مرغ آزمایشگاهی را به اندازه‌ی یک ناگت مرغ پرورش دهند! اما چگونه؟ با استفاده از یک سیستم گردش خون مصنوعی پیشرفته که مواد مغذی و اکسیژن را به بافت در حال رشد می‌رساند.

در این گفتگو، به بررسی جزئیات این پژوهش پیشرو از دانشگاه توکیو می‌پردازیم. کشف می‌کنیم که این تکه مرغ ۱۱ گرمی چگونه بدون نیاز به کشتار حیوانات و با استفاده از سلول‌های نمونه‌برداری شده تولید شده است. با چالش‌های پیش رو، از جمله خوراکی نبودن الیاف مورد استفاده در سیستم گردش خون و نیاز به توسعه‌ی بیشتر برای رسیدن به طعم و بافت مطلوب، آشنا می‌شویم.

همچنین، نگاهی خواهیم داشت به وضعیت کنونی صنعت گوشت پرورشی در جهان، شرکت‌های پیشرو مانند Mosa Meat و GOOD Meat، و فناوری‌های مختلفی که برای تولید این محصولات به کار گرفته می‌شوند، از جمله چاپ سه‌بعدی.

آیا گوشت آزمایشگاهی می‌تواند راه حلی پایدار برای تأمین غذای آینده باشد و اثرات زیست‌محیطی دامپروری سنتی را کاهش دهد؟

یا آنطور که منتقدان می‌گویند، فرآیندی گران، انرژی‌بر و حتی مضرتر از رژیم‌های گیاهی است؟

علاوه بر کاربردهای غذایی، به پتانسیل این فناوری در پزشکی بازساختی و رشد بافت‌های بزرگ برای پیوند نیز اشاره خواهیم کرد.

اگر به آینده غذا، فناوری‌های زیستی و چالش‌های پیش روی بشریت علاقه‌مندید، این اپیزود را از دست ندهید! با ما همراه باشید تا دریابیم آیا به زودی شاهد حضور گسترده‌ی گوشت‌های آزمایشگاهی در بشقاب‌هایمان خواهیم بود یا خیر.

کلمات تخصصی به کار رفته در این اپیزود:

• گوشت پرورش‌یافته در آزمایشگاه (Lab-grown meat / Cultured meat): گوشتی که از کشت مستقیم سلول‌های حیوانی در یک محیط کنترل‌شده (آزمایشگاه) تولید می‌شود، بدون نیاز به پرورش و کشتار حیوانات.
• سلول‌های نمونه‌برداری شده (بیوپسی‌شده) (Biopsied cells): سلول‌هایی که از طریق یک عمل جراحی کوچک به نام بیوپسی، از بافت زنده یک حیوان برداشته می‌شوند تا برای کشت در آزمایشگاه استفاده شوند.
• داربست خوراکی (Edible scaffold): ساختاری سه‌بعدی و قابل خوردن که سلول‌ها روی آن قرار می‌گیرند و رشد می‌کنند تا شکل و بافت مورد نظر (مانند یک تکه گوشت) را به خود بگیرند.
• سیستم گردش خون مصنوعی (Artificial circulatory system): سیستمی مهندسی‌شده که عملکرد رگ‌های خونی طبیعی را تقلید می‌کند و وظیفه رساندن مواد مغذی و اکسیژن به سلول‌ها یا بافت‌های در حال رشد را بر عهده دارد.
• الیاف توخالی نیمه‌تراوا (Semi-permeable hollow fibers): لوله‌های بسیار باریک با دیواره‌هایی که اجازه عبور انتخابی برخی مواد (مانند مواد مغذی) را می‌دهند، در حالی که از عبور مواد دیگر (مانند سلول‌ها) جلوگیری می‌کنند. این الیاف در این پژوهش برای تغذیه بافت استفاده شده‌اند.
• گرید غذایی (Food-grade): اصطلاحی که نشان می‌دهد یک ماده یا محصول برای تماس با غذا یا مصرف انسان ایمن و مورد تأیید است.
• پزشکی بازساختی (Regenerative medicine): شاخه‌ای از پزشکی که بر ترمیم، جایگزینی یا بازسازی سلول‌ها، بافت‌ها یا اندام‌های آسیب‌دیده یا بیمار تمرکز دارد، اغلب با استفاده از روش‌های مهندسی بافت و سلول درمانی.

منبع خبر:

Winner, winner, lab-made dinner! Team grows nugget-sized chicken chunk

منابع اشاره شده در این اپیزود:

Growing large-scale cultured meat with nutrient-supplying hollow fibers (Trends in Biotechnology, 2025)

تصویر روی کاور: پژوهشگران یک تکه مرغ را در آزمایشگاه پرورش دادند که حدود ۷ سانتی‌متر طول و ۲ سانتی‌متر ضخامت داشت.

منبع تصویر: Credit: Shoji Takeuchi, The University of Tokyo