Do tej rozmowy zaprosiliśmy gościa zdecydowanie nietuzinkowego, którego chyba bez skromnościmożna nazwać światowym celebrytą, który wdarł się na salony i z miejsca zaskarbił sobie wielu wielbicieli, ale jak to w takich sytuacjach bywa także wrogów. Przed Państwem… sztuczna inteligencja, a konkretnie ChatGPT-4o, który głosu udzielił nam za pomocą na…

Znowu trup. Ciemna noc, mrok i kłująca uszy cisza. Siedzę przy biurku i przy bladym świetle starej lampki staram się z rozrzuconych poszlak i skrawków rzeczywistości zrozumieć tę sprawę, połączyć fakty. Nagle ciszę rozrywa dźwięk telefonu. Podnoszę słuchawkę. To on. - Wiem, co się stało. Tajemnica tkwiła we krwi. Odkładam telefon. No tak. Znowu z k…

Zauważyliście, że w filmach zabójczymi maszynami częściej są humanoidalne roboty niż pocieszneautomaty w stylu WALL-E czy R2-D2? Jak się okazuje takie androidy wywołują w naszych mózgach niechęć i strach, ponieważ wyglądają jak ludzie, ale jednak…coś z nimi jest nie tak. Ich mimika, ruch, reakcje wywołują w nas zbyt duży dysonans. A co z samym głos…

Patrzysz na zegarek i widzisz godzinę - 12.37. Doskonale wiesz, że w Tokio ich zegary wskazują przyszłość przesuniętą o 9 godzin. Jednak czy na pewno? Czemu wielu z nas traktuje czas jako coś uniwersalnego, które niezmiennie niczym nurt rzeki płynie w przód? Prawa fizyki mówią, że skoro czas jest czwartym wymiarem to tak jak w przestrzeni możemy po…

W Europie spożywamy średnio 64,8 kg mięsa rocznie, a globalnie 77% terenów rolniczych przeznaczonych jest na hodowlę zwierząt lub produkcję rolną przeznaczoną nawykarmienie ich. Mięsna dieta i wykarmienie ludzkości przekłada się na 30% emisji gazów cieplarnianych. Nasza dieta bezpośrednio przekłada się na zmianę klimatu, zanieczyszczenie powietrza …

Czy wiedzieliście, że sposób rozprzestrzeniania się informacji i viralowych filmików z kotami można badać w ten sam sposób, co rozsiewanie zakaźnego wirusa? W dobie gdy informacji jest tak wiele, że jesteśmy nimi przesyceni i musimy je przesiewać powstało zagadnienie infodemii, czyli przesytu informacji. Problemem jest nie tylko ilość, ale i jakość…

20 tysięcy. Tyle szacunkowo co sekundę produkowanych jest butelek plastikowych. Materiał idealny, którego główna zaleta jest też jednocześnie ogromną wadą - wytrzymałość. Cytując pewną reklamę "Plastik jest na zawsze, a jest tańszy niż diamenty". Co więc możemy zrobić z rosnącym problemem plastikowych odpadów?Jak się okazuje możemy do tego zatrudni…

Stan zapalny. Słyszysz ten zwrot i od razu w głowie masz - gorączka, tydzień w łóżku, wirus, bakteria, antybiotyk. Ale co jeżeli stan zapalny może po cichu toczyć się w naszym ciele generując wiele konsekwencji, a winnymi są nie bakterie, a cywilizacja i nasz styl życia? Bo właśnie o tym jak stres, złe jedzenie może stawiać nasze ciało w gotowości …

Na początek mroczna ciekawostka. To, że 70% Ziemi to morza i oceany wiemy wszyscy, ale czy wiecie, że jakieś 90% tych oceanów jest skąpane w wiecznej ciemności? Tak, jakieś 60% naszego globu jest pogrążone w całkowitym mroku przez cały czas! Nie dość, że ciemno, zimno to jeszcze panuje wysokie ciśnienie mogące miażdżyć statki, ale już nie zamieszku…

Samotność - stan, w którym jesteśmy społecznie odizolowani od reszty ludzi z różnych powodów i trwanie w nim może być szkodliwe dla naszego zdrowia zarówno psychicznego jak i fizycznego. Jednak czym jest samotność, a czym osamotnienie? Przecież nie każda osoba stanu wolnego podchodzi pod definicję bycia samotną. I czy ten światowy trend rozpoczął s…

Nasze mózgi działają na różnych częstotliwościach - przechodzimy ze stanów pełnego skupienia do totalnego relaksu. Mamy momenty nieokiełznanej kreatywności i całkowitej pustki w głowie. Aby osiągnąć dany stan pomagamy sobie słuchaniem muzyki, piciem kawy, medytacją lub maksymalnym ograniczeniem bodźców. W ostatnich latach pojawiają się także różneg…

Wyobraź sobie budynek pokryty całkowicie roślinnością. Nie tylko ma walory estetyczne, ale chłodzi go, osłania, a jednocześnie można… podłączyć ją do gniazdka iwyprodukować prąd! No bo skoro rośliny do produkcji energii potrzebują tylko słońca, to dlaczego nie stworzyć z nich paneli słonecznych? Albo takie algi - do szczęścia potrzebują trochę wody…

Owady je się w wielu krajach i stanowią tam nie tylko ciekawostkę, ale i ważny składnik diety. Gdy jednak w Europie rozeszła się informacja, że Unia Europejska myśli o kwestiach legislacji owadziej diety to wylało się szambo. Tymczasem białko pozyskiwane z owadów jest najbardziej zrównoważone środowiskowo - zajmuje najmniejszą powierzchnię na hodow…

Powszechnie uważa się, że Generacja Z jest bardziej świadoma ekologii i zmian klimatu niż seniorzy. Zapewne też łatwiej być ekologicznym jeżdżąc do pracy lub szkoły rowerem i tramwajem zamiast codziennie dojeżdżać autem z przedmieścia. Czy w naszych codziennych wyborach ważniejsze jest wybieranie pomidorów z lokalnego ryneczku czy może właśnie wybr…

Czy społeczeństwo można łatwo kontrolować? Zastanawialiście się kiedyś czy sposób, w jaki wyświetlają nam się posty na Facebooku lub kolejne filmiki na YouTube mogą wpłynąć na nasze decyzje? Nie tylko te zwyczajne związane z zakupem czegoś, ale także te polityczne wpływające na życie milionów Polaków na najbliższe lata. W 2016 firmie Cambridge Anal…

Wiedzieliście, że każdy z nas może być naukowcem? Wielu naukowców i ośrodków badawczych nawet takich jak NASA do prowadzenia swoich badań zaprasza każdego z nas. Kto zechce może bawić się danymi, analizować je lub nawet zbierać i stać się częścią odkryć naukowych. Witajcie w świecie nauki obywatelskiej, która korzysta z zaangażowania ludzi zarażony…

Promieniowanie, radioaktywność - wywołuje strach, niechęć. Ta niewidzialna siła jest źródłem ogromnej mocy, którą możemy wykorzystać zarówno w dobrej jak i złej mierze. Wszyscy kojarzą je z elektrowniami jądrowymi, bombami, Czarnobylem czy ostatnio Oppenheimerem. Ale czy wiecie, że każdy z nas każdego dnia przyjmuje pewną dawkę promieniowania? A je…

Zastanawialiście się kiedyś skąd bierze się jedzenie na Waszych stołach? Czy Polacy jedzą polskie pomidory i ogórki czy jednak warzywa, które trafiają na nasz talerz pochodzą z… no właśnie skąd? Jak w ogóle wygląda dieta przeciętnego Polaka i Polki i jak wyglądamy na tle innych krajów europejskich? I kluczowe zagadnienie dla nas wszystkich - czy zd…

Obcy, Avatar, Diuna – co oprócz kosmitów łączy te trzy filmy? Niezwykle cenny surowiec, dla którego warto lecieć przez pół galaktyki i zniszczyć lokalną przyrodę dla jego pozyskania. Jednak czy kosmiczne górnictwo ma jakikolwiek sens? A skoro już wspomnieliśmy o Diunie, której premiera jest tuż za rogiem to czy Fremeni, tamtejsi tubylcy będą w stan…

W dobie torpedowania informacjami i godzin spędzonych przed mediami społecznościowymi stoimy otworem przed byciem manipulowanym oraz okłamywanym. Czy jednak ktokolwiek nas nauczył jak odróżnić fakt od opinii? Czy umiemy krytycznie i chłodno spojrzeć na newsa czy jednak poddajemy się emocjom i w przypływie emocji wysyłamy, komentujemy, publikujemy? …

O zanieczyszczeniu powietrza czy wody słyszał już każdy. Jest jednak jeden typ zanieczyszczenia, które choć wydaje się bardzo niepozorne odbija się zauważalnie na życiu zarówno naszym jak i otaczającej nas fauny i flory. Teraz, gdy dni są bardzo krótkie mamy idealną okazję przyjrzeć się mu o wiele lepiej i zauważyć, że nasz świat, a szczególnie mia…

A co, jeśli Wam powiem, że recykling jest bez sensu, a papierowe słomki czy bawełniane torby wcale nie są ekologiczne? Albo że liczenie śladu węglowego czy wodnego to zaledwie wycinek całości, a i on ma wiele dziur? W tym odcinku rozmawiamy sobie o segregowaniu śmieci, recyklingu i zarządzaniu wielką górą odpadów, którą generujemy jako Europejczycy…

Jaki wpływ na klimat mają firmy? Kto może mieć największy wpływ na uchronienie nas przed zmianami - politycy, konsumenci czy korporacje? O co chodzi z tym całym greenwashingiem? Kiedy możemy mówić, że to greenwashing, a kiedy, że to realne działania, ale po prostu… no właśnie, jakie? Unia Europejska wprowadziła raportowanie ESG - o co w nim chodzi …

Dziś większość z nas mieszka w miastach i w przyszłości ten trend będzie tylko się umacniać. To też oznacza, że miasta będą musiały sobie poradzić ze zmianami klimatu. Ba, wiele z nich już dziś się z nimi mierzy! Jakie te nasze miasta są? Czym charakteryzują się oprócz znanej wszystkim betonozy i wysp ciepła? Czy są gotowe stawić czoła wyzwaniom pr…

Świat zdrowego odżywiania przepełniony jest wieloma sprzecznymi informacjami. Raz czytamy, że należy smażyć na oleju kokosowym, innym razem dowiadujemy się, że to jednak oliwa jest najzdrowsza. Newsów, nowinek i niezwykłych odkryć w tej dziedzinie są tysiące, a my wciąż mamy te nieszczęsne 24 godziny i zdajemy sobie sprawę, że nie sposób dojść, gdz…

Jako cywilizacja jesteśmy uzależnieni od energii - bazuje na niej prawie każdy element naszego życia. To też powoduje, że energetyka jest najbardziej emisyjnym źródłem dwutlenku węgla. Dlatego dekarbonizacja to kluczowy element w walce z katastrofą klimatyczną. Tylko czym zastąpić tanie i sprawdzone elektrownie węglowe? Atom, Odnawialne Źródła Ener…

O tym, że klimat się zmienia i jest to wina naszego gatunku nie podlega żadnej dyskusji. Ale jak to odbija się na człowieku i otaczającej go przyrodzie? I czy zmiany klimatu wpływają tak samo na Polaka, Etiopczyka czy Wenezuelczyka? Kto z nas ma szansę uratować świat - politycy, którzy mają odgórny wpływ na system czy wszystko leży w rękach zwykłyc…

Dotychczasowe spojrzenie na ekonomię jest proste - masz pomysł, tworzysz, sprzedajesz, zarabiasz. Ten model powoduje jednak, że wiele produktów przedwcześnie staje się odpadem i bezpowrotnie tracimy zasoby, energię i poniekąd nasze pieniądze. Odpowiedzią na ten model ma być ekonomia cyrkularna, która zakłada, że odpad w jednym procesie staje się su…

Już za chwilę rozpocznie się sezon grzewczy, a z nim powietrze w Polsce zyska niepowtarzalny smak i zapach wędzonki - to smog, który wraz z innymi zanieczyszczeniami powietrza każdego roku wg. statystyk zabija ok. 40 000 ludzi! O tym, czym jest smog, z czego się składa i co jest jego przyczyną rozmawiamy z Piotrem Siergiejem z Polskiego Alarmu Smog…

Jeśli kupisz nasz produkt to zasadzimy drzewa, aby ochronić nasz klimat. Sadźmy drzewa to uratujemy nas przed zgubnym działaniem przemysłu. Któż z nas nie słyszał takich reklam? Jednak czy rzeczywiście sadzenie lasów jest w stanie zrekompensować ślad węglowy, który emitujemy do atmosfery? Jakie funkcje pełnią drzewa i czy powinniśmy je sadzić wszęd…

Zaczynamy kolejny sezon, a w nim na tapetę bierzemy problemy środowiskowe z jakimi borykamy się już dziś. W pierwszym odcinku rozmawiamy z dr Edytą Łaskawiec, technolożką wody na temat, który poruszył nas wszystkich - katastrofie ekologicznej na Odrze. Edyta (znana na IG jako wastewater_based.doctor) stara się opowiedzieć o tym, jak to możliwe, że …

W ostatnim odcinku tego sezonu postanowiliśmy zmierzyć się z niełatwymi pytaniami związanymi z Wszechświatem i dotyczącymi go prawami fizyki. Do rozmowy zaprosiliśmy więc specjalistę od trudnych odpowiedzi - dr Tomasza Rożka, fizyka i gospodarza kanału "Nauka. To lubię!". Nasz gość próbował nam wytłumaczyć różnice pomiędzy światem mikrokosmosu, a m…

Glukoza czy witamina C - standard kroplówek, suplementów diety czy nierzadko niektórych słodyczy, ale czy wiedzieliście, że w odpowiedniej sytuacji mogą być potraktowane jako doping? Zresztą odpowiedzenie sobie na pytanie "czym jest doping?" nie jest aż tak oczywiste i należy uwzględnić wiele czynników nawet takich jak droga podania! Najczęściej do…

Technologia 3D szturmem zdobyła nasze serca i pozycje na rynku. Nie ma już prawie obszaru, w którym byśmy z niej nie korzystali – drukujemy części do samochodów, podzespoły urządzeń, całe domy czy steka przy użyciu komórek mięśniowych krowy! Drukarki 3D są na tyle tanie, że możesz mieć ją we własnym domu i drukować... figurki czy elementy wyposażen…

Któż z nas w dzieciństwie nie chciał zostać astronautą i przemierzać galaktyczne przestrzenie? Ale oczywiście praca na takiej stacji kosmicznej to nie tylko swobodne latanie, ale także masa obowiązków, ćwiczeń fizycznych i zadań do odhaczenia! Czy wiedzieliście, że w Polsce są aż dwa habitaty, w których można ćwiczyć przygotowania do misji kosmiczn…

Kosmos i jego ogromne przestrzenie od wieków zapraszają nas do ich przemierzania. Jednak prócz odwiedzin Księżyca i wysłania satelit poza Układ Słoneczny nie udało nam się wiele więcej. Pytanie więc, kiedy jako ludzkość wylądujemy na Marsie? Jak może wyglądać nasza dalsza przyszłość, jeśli chodzi o zasiedlanie innych planet? Czy nasze statki kosmic…

Życie na Ziemi powstało z prostych komponentów, które wraz z czasem się bardzo skomplikowało, dając początek niezwykle wyspecjalizowanym istotom. I choć nasze, ludzkie osiągnięcia w dziedzinie inżynierii genetycznej są niesamowite to czy jesteśmy w stanie sami stworzyć chociaż najprostszy organizm jednokomórkowy? No i jak wygląda poszukiwanie życia…

Z internetu korzystamy każdego dnia. Używamy go zarówno na komputerach jak I telefonach. Do sieci potrafi być podłączony nawet nasz odkurzacz czy samochód. Na wielu stronach korzystamy z różnych kont I zmuszeni jesteśmy używać wielu haseł, więc upraszczamy je, aby były łatwiejsze do zapamiętania. Czy jednak nasze hasła, a co ważniejsze - dane na ty…

Elektryczne auta promowane są jako zielona alternatywa aut spalinowych. W reklamach niejednokrotnie możemy usłyszeć, że są zeroemisyjne i zdecydowanie przyjaźniejsze dla środowiska. Każdy kolejny rok przynosi większy zasięg i szybsze ładowanie, a dostępność ładowarek rośnie drastycznie z roku na rok. Jaka jest jednak rzeczywistość? Czy rzeczywiście…

Prawie każdego dnia komputery opracowują nowe rzeczy - tworzą sztukę, szukają nowych leków, kierują ruchem ulicznym, rozszyfrowują starożytne pismo czy... polecają Ci nowy serial na Netflixie! I choć nazywamy ją sztuczną inteligencją to czy mamy już do czynienia z zaczątkami prawdziwej, konkurencyjnej dla nas inteligencji czy jednak z mistrzami w b…

Technologia blockchain zrewolucjonizowała nasze patrzenie na pieniądze – jest w końcu podstawą każdej kryptowaluty na rynku jak bitcoin czy ethereum. Jednak sama technologia ma o wiele więcej możliwości zastosowania w wielu systemach bezpieczeństwa niż tylko zabezpieczenie waluty kopiącym je ludziom. O tym czym jest, jak można ją wykorzystać oraz j…

Edukacja seksualna w Polsce nie ma najlepszego PR-u, a wielu ludzi jest jej nawet otwarcie przeciwna. To powoduje, że nasza wiedza nt. ludzkiej seksualności jest skromna, nierzadko błędna, a do tego rozmawiamy o niej z pewnym wstydem czy w przypadku rozmowy rodziców z dziećmi - zażenowaniem. Ale kiedy kształtuje się nasza seksualność i jakie aspekt…

Jak to jest, że niektórzy otaczają się wiankiem adoratorów, podczas gdy inni nie mają takiego wzięcia? Co mężczyznom najbardziej podoba się w kobietach i na odwrót? Jak wygląda rywalizacja samców o inną samicę - liczy się walka na pięści, intelekt czy ilość posiadanych zasobów? Mimo, że za nami miliony lat ewolucji, szczytowe osiągnięcia technologi…

Ewolucja rodzaju ludzkiego trwa już kilka milionów lat i w międzyczasie rodzaj Homo stał się dominującym na Ziemi, będącym w stanie przekształcać środowisko pod siebie. Ale jak to się stało, że Homo Sapiens to aktualnie jedyny gatunek człowieka? Gdzie się podziali chociażby neandertalczycy? Czy rzeczywiście odpowiadamy za ich wyginięcie? No i czy b…

O tym, że nasza dieta może wpłynąć na psychikę, a ona na nasze ciało mogliście się przekonać w poprzednich odcinkach. Jak się okazuje istnieje cała dziedzina - psychosomatyka, która stara się zrozumieć jak wzajemnie wpływają na siebie ciało i umysł, i sposób w jaki o nie dbamy. A gdy dołożymy do tego zamieszkujące nas mikroorganizmy to robi się z t…

Kim jesteśmy, dokąd zmierzamy jako ludzkość? Co w ogóle definiuje nas jako istoty ludzkie i ile modyfikacji możemy na swoim ciele wykonać by wciąż definiować siebie jako homo sapiens? Czy jako ludzkość jesteśmy jeszcze w stanie żyć dziś bez technologii i przyklejonych do nas smartfonów, naszych drugich mózgów? I skąd ten przeciwny technologii trend…

Ludzki mózg jest prawdopodobnie najbardziej skomplikowaną tkanką w całym królestwie zwierząt. Buduje go m.in. nawet 100 mld komórek nerwowych, które mogą tworzyć sieć połączeń sięgającą 100 bilionom! Mimo to naukowcy starają się je symulować w swoich laboratoriach. Organoidy, główna gwiazda tego odcinka to taki mikromózg w probówce - jak on działa,…

Zastanawiałeś/aś się kiedyś jak to jest możliwe, że wciąż pamiętasz to żenujące wspomnienie z gimnazjum, ale nie pamiętasz, co przeczytałeś/aś na poprzedniej stronie książki? Albo dlaczego tak dobrze pamiętasz tekst piosenki sprzed dekady, ale nauka na kolosa to istna męka? O tym, dlaczego nasza pamięć jest taka wybiórcza, czym ona w ogóle jest i c…

WHO prognozuje, że do 2030 depresja będzie najczęściej diagnozowaną chorobą na świecie. W Polsce choruje na nią szacunkowo 4 mln osób, więc jest duża szansa, że znasz kogoś, kto ma depresję, ale najpewniej o tym nie wiesz. Choroby psychiczne są w Polsce sprawą wstydliwą, nie lubimy o tym rozmawiać i bardzo często są one trywializowane i traktowane …

Ich liczba przekracza zdecydowanie liczebność naszych komórek, a genów mają kilkanaście razy więcej niż my. Zasiedlają nasz układ pokarmowy, skórę, narządy rozrodcze czy nawet oczy! Bakterie, bo o nich mowa mają niebagatelny wpływ na nasze zdrowie i życie. Nie tylko pomagają nam trawić pokarm, ale wpływają na nasze zachowanie, wydzielają hormony sz…