66. Jan Masschelein en Maarten Simons over het pedagogisch eigene van de school en schools leren

Onderwijs leiden met hart en ziel

Te gast zijn de onderwijspedagogen Jan Masschelein en Maarten Simons en we spreken over het pedagogisch eigene van de school en van het schoolse leren, naar aanleiding van hun boeken De leerling centraal in het onderwijs? en de Apologie van de school. Jan en Maarten zijn gaandeweg hun ontwikkeling als filosoof en pedagoog anders gaan denken over de school. Waar ze eerst meegingen in de kritiek op het instituut school, zoals dat de school te modernistisch, te ouderwets, te elitair, te ongelijk en te saai zou zijn, verdedigen ze nu juist de school als een vrijplaats waar iets spannends gebeurt. De school als pedagogisch-maatschappelijke institutie biedt alle leerlingen vrijheid, gelijkheid en vorming. De school is immers allereerst een tussenruimte tussen het gezin en de samenleving, waarin kinderen in relatieve vrijheid de wereld kunnen ontdekken. In de school leren en oefenen zij vrij van hun achtergrond en vrij van maatschappelijke toekomstverwachtingen. Daarnaast worden kinderen in de school als gelijken gezien, in de rol van leerling is iedereen gelijk. Tot slot presenteren leraren in de school de wereld via de diverse vakgebieden, waardoor leerlingen mondiaal gevormd worden en impliciet in staat gesteld worden zichzelf te vormen. Andere onderwijspedagogische noties zijn voor hen dat de school leerlingen de existentiële ervaring geeft van het kunnen, het telkens maar weer proberen, en de dubbele liefde van de leraar. Liefde voor de wereld, de passie voor het vak, en liefde voor de nieuwe generatie. Als doel van onderwijs zien zij uiteindelijk de mondiale vorming, persoonsvorming gebeurt juist via interesse voor de wereld. Onze tijd biedt misschien wel teveel en een te eenzijdige personalisering. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.